[ Pobierz całość w formacie PDF ]

Wykłady z przedmiotu  Historia Myśli Ekonomicznej prof. Aleksandra Lityńska 1999 r.
ludności. Dla udowodnienia tej tezy rozwija  popytową teorię kształtowania się dochodu
narodowego , która głosi, że o poziomie dochodu narodowego i poziomie zatrudnienia
decyduje popyt efektywny ludności składający się z wydatków konsumpcyjnych
i inwestycyjnych. Popyt konsumpcyjny jest względnie ustabilizowany, jego wahania nie
przekraczają 20%, natomiast wahania popytu inwestycyjnego są poważne bo zmiany
inwestycji brutto dochodzą nawet do 80% wyjściowego poziomu, stąd wyciąga wniosek,
że główną przyczyną zmian w poziomie dochodu narodowego i zatrudnienia są wahania
popytu inwestycyjnego i ponieważ Keynes prowadzi analizę krótkookresową to bada jedynie
popytowe efekty inwestycji, a więc im wyższe inwestycje, tym wyższe zatrudnienie, wyższe
10 dochody i popyt ludności, wyższy dochód narodowy i pełniejsze wykorzystanie mocy
wytwórczych. Przesłanką tego rozumowania jest założenie że istnieje dany zasób urządzeń
wytwórczych, a wyższy popyt umożliwia pełniejsze jego wykorzystanie. Keynes nie bada
natomiast podażowego efektu inwestycji, a więc wpływu inwestycji na rozszerzenie zdolności
wytwórczych, a więc wzrost produkcji, wzrost podaży. Analiza ta wykracza poza krótki okres
czasu i dotyczy długookresowej równowagi.
Problem równowagi w gospodarce.
Jest to problem pomiędzy, globalną podażą i globalnym popytem. Keynes odrzuca
20 twierdzenia ekonomii materialnej, że w warunkach wolnej konkurencji gospodarka
automatycznie dąży do stanu równowagi i osiągnięcie stanu równowagi oznacza pełne
wykorzystanie pracy i kapitału. W stanie równowagi wg Keynes a może mieć miejsce
bezrobocie i niepełne wykorzystanie aparatu wytwórczego i żadne siły nie gwarantują stanu
idealnej równowagi. Podważa prawo rynków Say a, że oszczędności ludności niosą w całości
przeznaczane na zakupy rynkowe, że są akumulowane, gromadzone.
Czynnikiem, który decyduje o osiągnięciu stanu równowagi w gospodarce jest realizacja
ex-ante tj. na początku danego okresu działalności gospodarczej równości pomiędzy
inwestycjami a oszczędnościami. Do tego wniosku doszedł w następujący sposób:
Istnieją 2 sposoby określenia dochodu narodowego:
30 ·ð Dochód narodowy jest sumÄ… konsumpcji i oszczÄ™dnoÅ›ci
Y=C+S
·ð Dochód narodowy jest sumÄ… konsumpcji i inwestycji
Y=C+I
Ponieważ w obu określeniach występuje dochód i konsumpcja i są identyczne to
w warunkach równowagi oszczędności równają się inwestycjom czyli:
C+S=C+I
S=I
Zakłócenie, zachwianie prowadzi do wystąpienia stanów nierównowagi w gospodarce gdy I
jest większe od S to rośnie popyt (popyt jest większy od podaży) to ma miejsce ożywienie.
40 Gdy natomiast S>I to podaż jest większa od popytu ma miejsce depresja.
 Materiał na II część egzaminu Strona 26 z 44
Wykłady z przedmiotu  Historia Myśli Ekonomicznej prof. Aleksandra Lityńska 1999 r.
Zmienne zależne i niezależne w modelu Keynes a.
Keynes wyróżnia 5 zmiennych zależnych i 3 zmienne niezależne
Zmienne zależne:
1. Dochód narodowy
2. Zatrudnienie
3. Konsumpcja
4. Inwestycje
5. Oszczędności
Konsumpcja
(C)
Psychologiczna
skłonność do
Oszczędności konsumpcji
Dochód Narodowy
(S)
zatrudnienie
(DN)
Krańcowa
rentowność
kapitału
Inwestycje (I)
Stopa
procentowa
Zmienne zależne Zmienne niezależne
10 Zmienne niezależne:
1. Psychologiczna skłonność do konsumpcji
2. Krańcowa rentowność kapitału
3. Stopa procentowa
Ad 1 Decyduje o popycie konsumpcyjnym, a dwie pozostałe o popycie inwestycyjnym.
Powiązanie pomiędzy zmiennymi zależnymi i niezależnymi można przedstawić na
schemacie:
20 Keynes ujmuje zmienne niezależne psychologicznie. Skłonność do konsumpcji
psychologicznie jako właściwą danej jednostce skłonność do wydawania określonej jednostki
własnego dochodu. Prawem psychologicznym jest, że w miarę wzrostu dochodów relatywnie
maleje skłonność do konsumpcji
 Materiał na II część egzaminu Strona 27 z 44
Wykłady z przedmiotu  Historia Myśli Ekonomicznej prof. Aleksandra Lityńska 1999 r.
C DðC
, , która mówi jaka część dochodów została przeznaczona na powiększenie
Y DðY
konsumpcji
Krańcowa rentowność kapitału
Czyli rentowność krańcowych ostatnich wydatków [kapitału] również związana jest
z prawem psychologicznym Keynesa. Przedsiębiorcy podejmują najbardziej rentowne lokaty,
dlatego też nowe inwestycje zależą od rentowności krańcowych lokat inwestycyjnych, czyli
spodziewanego zysku.
10 O popycie inwestycyjnym (wydatkach) decyduje porównanie krańcowej rentowności
kapitału ze stopą procentową. Dopóki krańcowa rentowność kapitału jest wyższa od stopy
procentowej to przedsiębiorstwu opłaca się pożyczać pieniądze (i inwestować). Dzieje się tak
do momentu zrównania się krańcowej stopy procentowej. Stopa procentowa również
związana jest z prawem psychologicznym. Ludzie wolą trzymać swój majątek w formie
płynnej a nie zamrożonej w inwestycjach i dlatego należy obniżać stopę procentową, co
zachęci przedsiębiorstwa do realizacji inwestycji.
Mnożnik inwestycyjny Keynes a
20 Służy do bliższego badania związków pomiędzy inwestycjami a przyrostem dochodu
narodowego. Sformułował go Keynes pod wpływem mnożnika zatrudnienia opracowanego
przez ekonomistę angielskiego F.Kahna. Mnożnik zatrudnienia ukazuje, że w razie
wystąpienia bezrobocie jest konieczne, żeby państwo zatrudniło wszystkich przy robotach
publicznych. Każdy przyrost zatrudnienia przy robotach publicznych powoduje wzrost
społecznego popytu, głównie konsumpcyjnego, dla zaspokojenia którego konieczne jest
zwiększenie zatrudnienia i produkcji w działach wytwarzających te dobra. Mnożnik
zatrudnienia to stosunek zatrudnienia poczÄ…tkowego zwiÄ…zanego z robotami publicznymi do
ogólnego przyrostu zatrudnienia w gospodarce. Jego wysokość zależy od krańcowej [ Pobierz całość w formacie PDF ]