[ Pobierz całość w formacie PDF ]

słooca, gdy światło jest bardzo ciepłe. Jak sobie z tym radzid? Jeśli nasz aparat potrafi
wyświetlad tylko wykres luminancji, w problematycznych sytuacjach należy naświetlad tak,
aby wykres był odsunięty od prawej krawędzi bardziej niż wydawałoby się konieczne.
Najlepiej jednak, gdy dysponujemy aparatem, potrafiącym wyświetlad histogram RGB, czyli
dla każdego kanału z osobna. W tę funkcję wyposażonych jest relatywnie niewiele aparatów,
przeważnie są to lustrzanki, a i to nie wszystkie.
Histogram, pierwsze starcie
Histogram to metoda wizualizacji danych o obrazie, w postaci dwuwymiarowego wykresu.
Na osi x wykresu znajdują się kolejne wartości tonalne (od najciemniejszych do
najjaśniejszych), na osi y ilośd pixeli o tej wartości tonalnej.
Patrząc na wykres histogramu od lewej do prawej widzimy więc w słupkach procentowy
udział poszczególnych barw lub odcieni szarości w całości obrazu.
7
8
Rys. 1. Schematyczne przedstawienie metody tworzenia histogramu.
Histogram to statystyka, z której możemy wysnud bardzo ciekawe wnioski. 90% wszystkich
zdjęd posiada jakiś element który można określid mianem białego, posiada również obszar,
który widzimy jako czarny. Poprawna ekspozycja zdjęcia polega na takim dobraniu wartości
przysłony i czasu otwarcia migawki, by element światłoczuły naświetlił się maksymalnie w
miejscach, gdzie jest najjaśniej oraz, praktycznie nie naświetlił się tam, gdzie światła
praktycznie nie ma i jest czarno. Pomiędzy tymi dwoma wartościami będzie znajdowad się
cała zarejestrowana informacja  półtony.
Za dużo, za mało
Skoro histogram pokazuje nam statystyczną informację o ilości różnie naświetlonych pikseli,
to w prosty sposób zauważymy na histogramie to, czego oko z powodu adaptacji do
warunków zastanych nie zobaczyło by od razu.
Zdjęcie naświetlone za bardzo, nie będzie posiadało lewej części wykresu. Zbyt długo otwarta
migawka, lub zbyt szeroko otwarta przysłona wpuściły za dużo światła i nawet czarne
elementy zostały zarejestrowane jako szarości (rys. 2).
8
9
Rys 2a Prześwietlone zdjęcie wzorca IT 8.7/2.
Rys. 2b Histogram prześwietlonego zdjęcia. Lewa strona wykresu jest pusta.
Jak łatwo się domyślid, zdjęciu niedoświetlonemu, będzie brakowad na wykresie strony
prawej, pokazującej statystykę jasnych półtonów. Za mała ilośd światła spowodowała, że
materiał światłoczuły nie zdołał nasycid się i nawet bardzo jasne obiekty zarejestrował jako
szarości (rys. 3).
9
10
Rys 3a Niedoświetlone zdjęcie wzorca IT 8.7/2.
Rys. 3b Histogram niedoświetlonego zdjęcia. Prawa strona wykresu jest pusta.
Rys 4a Poprawnie naświetlone zdjęcie wzorca IT 8.7/2.
Rys. 4b Histogram poprawny. Wypełniony cały wykres.
Optymalna ekspozycja
Mój aparat, jak i wiele innych pozwala na zobaczenie po wykonaniu zdjęcia jego histogramu.
Kolorowe pola wzorca kalibracyjnego ułożone są na powierzchni o szarości 50%. Skoro
szarości 50% jest na zdjęciu najwięcej, fragment histogramu, który ją pokazuje będzie wyższy
od otoczenia. Ustawienie poprawnych parametrów ekspozycji staje się więc bardzo proste.
Wystarczy wykonad kilka zdjęd, modyfikując przysłonę i czas tak, by osiągnąd zapełnienie
całego histogramu, lokując  górkę w jego środku (patrz rys. 5).
10
11
Rys. 5. Poszukiwanie optymalnej ekspozycji. Modyfikując przysłonę starałem się umieścid
-górkę histogramu dokładnie w środku wykresu. W warunkach, w jakich wykonywałem
zdjęcia, optymalne były ustawienia czasu: 1/180, przysłony: f 5,6.
Aparat cyfrowy - tylko z histogramem!
Histogram jest najbardziej użytecznym narzędziem do oceny poprawności naświetlenia, jaki
fotografujący mają do dyspozycji. Jest znacznie łatwiejszy do stosowania niż pomiar
punktowy, który w czasach aparatów analogowych był jedyną metodą uzyskania precyzyjnej
kontroli nad ekspozycją. Kupując aparat, szukajmy modelu, który pozwala wyświetlad
histogram po wykonaniu zdjęcia - najlepiej, jeśli będzie to wykres prezentujący kanały RGB.
Jeśli już mamy cyfrówkę, sprawdz
my, czy można włączyd wyświetlanie tej funkcji. Niektóre
prostsze kompakty udostępniają to narzędzie tylko w bardziej zaawansowanych trybach -
priorytecie przysłony, czasu, trybie manualnym lub programie P, natomiast nie oferują jej w
programach tematycznych.
Gdy nauczymy się korzystad z histogramu, zerknięcie na wyświetlacz LCD aparatu po
wykonaniu zdjęcia stanie się drugą naturą. Nie będziemy tego robid po to, aby ocenid
kompozycję (bo to robimy na etapie kadrowania) czy podziwiad kolory (wyświetlacze są tu
mało wiarygodne), ale by sprawdzid poprawnośd naświetlenia. Wystarczy trochę praktyki, by
w mig ocenid, o ile trzeba skorygowad ekspozycję i pstryknąd zdjęcie ponownie - tym razem z
idealnym naświetleniem.
Jak widać, nie taki histogram straszny jak go malują&
11 [ Pobierz całość w formacie PDF ]