[ Pobierz całość w formacie PDF ]

leżności, do zaspokojenia których potrzebni są inni. Ludzie samorealizujący
się są motywowani rozwojem i czują się odpowiedzialni za własny rozwój
niezależnie od presji otoczenia. Są wystarczająco silni, aby uniezależnić
się od opinii, a nawet uczuć innych ludzi. Kiedy są czymś bardzo zaję-
ci, mogą nawet zapomnieć o swej zwykłej kulturze społecznej. Nie lubią
przyjęć i nadętych uroczystości, a czasem nawet pogawędek i wesołych
rozmów. Zaszczyty i popularność są dla nich mniej ważne niż ich własny
rozwój wewnętrzny. Dzięki tej niezależności zachowują względną pogodę
ducha i  panują nad sobą nawet w sytuacjach skrajnie drastycznych, które
doprowadziłyby innych ludzi do samobójstwa.
6. Ciągła świeżość ocen. Ludzie samorealizujący się potrafią dostrzegać pięk-
no życia i zachwycać się tymi samymi rzeczami i zjawiskami z nieustającą
świeżością i prostodusznością. Znajdują przyjemność w tym, co ich otacza.
Dostrzegają piękno przyrody, dzieci, muzyki. Ludzie  normalni mają ten-
dencję przyzwyczajania się do otoczenia i często nie zauważają tego, co
mają: zdrowia, wolności, dobrobytu  do czasu, kiedy ich zabraknie. %7ło-
ny, mężowie, dzieci i przyjaciele są z reguły bardziej kochani po śmierci
niż za życia. Osoba samorealizująca się  nie zmienia przekonania o swym
szczęściu w małżeństwie w trzydzieści lat po ślubie, a uroda sześćdziesię-
cioletniej żony zdumiewa go tak samo jak czterdzieści lat wcześniej  mówi
Maslow i dodaje:
Przekonałem się także, że przyzwyczajanie się do naszych dóbr jest
jedną z najważniejszych rzeczy, które nie są złe, a rodzą zło, tragedię
i cierpienie.
7. Doznania uniesienia i fascynacji, nazywane także doświadczeniami mistycz-
nymi lub doznaniami szczytowymi, stany ekstazy i olśnienia. Mogą one to-
warzyszyć odkryciu jakiejś nowej prawdy, zrozumieniu czegoś istotnego,
tworzeniu lub uczestniczeniu w czymś wyjątkowym. Mogą również towarzy-
szyć orgazmowi, który staje się wtedy nie tylko z
ródłem chwilowej przyjem-
ności, ale głębokim przeżyciem regenerującym i dostarczającym energii.
Maslow opisuje te stany, jako:
uczucia otwarcia bezgranicznych horyzontów, uczucia prowadzące
do wizji, przy jednoczesnym poczuciu większej mocy i większej bez-
radności niż kiedykolwiek przedtem, uczucie wielkiego uniesienia,
zdumienia i fascynującego lęku, utrata poczucia czasu i przestrzeni,
wreszcie przekonanie, że zdarzyło się coś w najwyższym stopniu
ważnego i wartościowego.
Doznania szczytowe mogą występować w różnym stopniu nasilenia od ła-
godnych, które znane są prawdopodobnie większości ludzi, do bardzo głę-
bokich doznań mistycznych, których bohaterowie  wydają się żyć w kró-
lestwie Istnienia  poezji, estetyki, symboli, transcendencji, mistycznego,
71
osobistego, nieinstytucjonalnego rodzaju  religii i w końcu doświadczeń ce-
lu .
Doznania szczytowe są coraz dokładniej badane przez współczesną psy-
chologię (UNIESIENIE [78]).
8. Poczucie wspólnoty z rodzajem ludzkim. Identyfikacja z istotami ludzkimi,
sympatia i miłość do człowieka (co nie wyklucza indywidualnych niechęci
do niektórych osobników). Osoby samorealizujące się traktują ludzi jako
członków jednej rodziny i szczerze pragną pomagać innym, nawet jeśli są
oni nierozsądni, słabi, czy wręcz odrażający. A
atwiej też wybaczają. Mają
świadomość, że są w stanie dostrzegać rzeczy, których inni nie widzą  coś
co jest dla nich oczywiste, dla większości ludzi jest zasłonięte i ukryte.
9. Głębokie przyjaz
nie. Przyjaz
nie ludzi samorealizujących się są głębsze i
trwalsze, chociaż z nielicznymi tylko jednostkami. Związek z drugą osobą,
jeśli ma umożliwiać samorealizację, wymaga dużo czasu i energii  stąd
raczej wąski krąg przyjaciół (ale za to  prawdziwych przyjaciół ). Ludzie
samorealizujący się są uprzejmi i przyjacielsko nastawieni do innych. Nie
krytykują, a raczej żałują ludzi, którzy popełniają błędy, bo  nie wiedzą, co
czynią . Darzą innych miłością i zrozumieniem, dlatego są powszechnie lu-
biani. Mają zwykle kilku wielbicieli, a nawet czcicieli, dla których są uprzejmi
i mili, ale zwykle unikają rozwijania tych kontaktów.
10. Tolarancja inności. Ludzie samorealizujący się są życzliwi dla każdego,
niezależnie od klasy społecznej, wykształcenia, przekonań czy rasy. Mają
szczery szacunek dla innych ludzi, głównie dlatego, że są ludz
mi. Nawet
łajdakom nie odmawiają szacunku należnego istocie ludzkiej, co nie zna-
czy, że są gotowi tolerować zło. Umieją i starają się uczyć od każdego. Są
skromni, a nawet pokorni, nie podkreślają swojej pozycji, gdyż mają świa-
domość, jak niewiele wiedzą w porównaniu z tym, co można wiedzieć i
co wiedzą inni. Potrafią zachwycać się osiągnięciami innych ludzi. Fakt, że
dobierają sobie elitarnych przyjaciół nie jest sprzeczny z tolerancją, gdyż
jest to  elita charakterów, zdolności i talentów, a nie urodzenia, rasy, krwi,
nazwisk, rodzin, wieku, młodości, sławy czy władzy .
11. Wyraz
ne standardy moralne. Ludzie samorealizujący się nie mają wątpli-
wości co jest dobre, a co złe, gdyż mają wyraz
ne standardy moralne (które
mogą różnić się od powszechnie przyjętych).  Jeśli religię definiować wy- [ Pobierz całość w formacie PDF ]